همه جزئیات لوور ایرانی؛ پربازدیدترین نمایشگاه سالهای اخیر تهران
آثار تاریخی موزه لوور فرانسه پس از ۵ ماه به کشورشان برمی گردند نمایش این آثار که تهرانی ها برای دیدنشان رکورد بازدید از نمایشگاههای موزه ملی را شکستند؛ یکی از مهمترین رویدادهای میراثی بود.
به گزارش خبرنگار مهر، ۱۴ اسفند سال ۹۶ آثار تاریخی موزه لوور از دوره های مختلف به تهران آمد و در این روز مراسم افتتاحی با حضور وزیر خارجه فرانسه برگزار شد و مردم توانستند از فردای آن روز به تماشای ۵۶ اثر تاریخی لوور در موزه ملی ایران بروند. پیش از این یک بانک خصوصی پشتیبان برگزاری این نمایشگاه در ایران شده بود و توانسته بود بودجه ای برای ساختن فضای موزه ای مناسب در موزه ملی ایران فراهم کند به نحوی که مورد تایید کارشناسان و موزه داران لوور قرار گیرد و اتفاقا همین طور هم شد و ویترین ها از استاندارد خوبی برخوردار شدند.
۲۵۰ هزار بلیت فروخته شد
در مدت برپایی نمایشگاه افراد و شخصیت های زیادی از نمایشگاه دیدن کردند به نحوی که صد هزار نفر در طول یک ماه اول از نمایشگاه لوور کوچک در تهران دیدن کردند و به زعم متولیان موزه داری در ایران رکورد بازدید از موزه ملی با این نمایشگاه شکسته شد. چرا که در ایام تعطیلات عید نیز این موزه میزبان افراد زیادی بود که برای دیدن نمایشگاه در صف های طولانی می ایستاندند.
اکنون بعد از ۵ ماه محمدرضا کارگر مدیرکل امور موزه های کشور خبر از فروش ۲۵۰ هزار بلیت توسط بازدیدکننده ها به قیمت ۵ هزار تومان می دهد و می گوید که این آمار تنها آمار فروش بلیت است چون غیر از این، افراد زیادی هم بودند که از نمایشگاه دیدن کردند ولی مهمان موزه بودند و یا با تسهیلاتی که بانک خصوصی در اختیار بازدیدکنندگان قرار می داد امکان تهیه بلیت رایگان نیز وجود داشت بنابراین آمار بازدیدکنندگان از نمایشگاه لوور بیشتر از ۲۵۰ هزار نفر بوده است. درآمد حاصل از فروش بلیت این نمایشگاه نیز به خزانه دولت واریز خواهد شد تا پس از بررسی بخشی از آن به موزه دوباره برگردد که موزه داران در این باره امیدوارند بتوانند حداقل ۷۰ درصد این مبلغ از خزانه دولت برگشت داده شود.
نمایشگاه موزه لوور در تهران میزبان آثاری همچون، دو اثر متعلق به فرهنگ ایرانی است، این دو اثر شامل «تبر کتیبه‌دار» از کاوش‌های علمی باستان‌شناسی محوطه چغازنبیل و «شی برنزی از لرستان» متعلق به بورس اوراق بهادار باقی‌مانده از عصر آهن و با حدود سه‌هزار سال قدمت بود. غیر از این آثاری نیز وجود داشت که برای بازدیدکننده ایرانی جذاب بود مانند مجسمه کوچک ابوالهول که نمونه های زیادی از آن در همان ابعاد در موزه لوور در حال نمایش است.
اما شاید این آثار به زعم برخی از موزه داران آثار مازاد موزه لوور بود که در ایران به نمایش گذاشته می شد و آثار فاخری نبودند اما آنچه که مردم بیشتر در بازدیدهایشان لذت بردند تماشای تصاویر و عکس هایی بود که عباس کیارستمی از موزه لوور گرفته بود درست در کنار نمایشگاه آثار موزه لوور نمایشگاهی از عکسهای کیارستمی نیز وجود داشت که نگاهی متفاوت به موزه را نشان می داد این نمایشگاه نیز با استقبال زیادی رو به رو شد.
بیمه آثار بر عهده فرانسوی ها بود
این آثار زمانی که به ایران آمدند تحت بیمه شرکت های بیمه ای فرانسوی قرار گرفتند درست از زمانی که در فرانسه جابه جا شدند تا زمانی که قرار است به سرجایشان در فرانسه برگردند تحت حمایت و بیمه فرانسوی ها هستند چون هنوز در ایران هیچ شرکت بیمه ای نیست که هم استانداردهای جهانی داشته باشد هم بتواند آثار تاریخی را بیمه کند. از این رو دولت ایران می خواهد که در زمان برپایی نمایشگاهی از آثار تاریخی کشورهای دیگر، این کشورها آثارشان را بیمه کنند.
از سوی دیگر در زمانی که آثار موزه لوور در تهران به نمایش گذاشته شده بود، در روز ۷ فروردین ماه نیز آثاری از دوره قاجار که از موزه ملی ایران و کاخ موزه گلستان به فرانسه رفته بود نیز تحت عنوان نمایشگاه امپراطوری گل های سرخ به نمایش گذاشته شد این نمایشگاه که در آن آثار دوره قاجار موجود در ایران و کشورهای دیگر وجود داشت، شعبه دوم موزه لوور در شهر لانس فرانسه به نمایش درآمد. هنگام برپایی این نمایشگاه نیز آثار ایرانی از زمانی که در ایران جابه جا و بسته بندی شدند تا زمانی که به ایران برمی گردند تحت حمایت شرکتهای بیمه ای فرانسوی قرار می گیرند.
برپایی نمایشگاهی ما به ازای نمایشگاه تهران در فرانسه
۱۹ اثری که از گنجینه کاخ موزه گلستان به فرانسه رفت بر اساس نظر هیئت کارشناسان ایرانی که از اداره کل موزه‌ها انتخاب و معرفی شده بودند که پس از بررسی مبلغ ۷۷ میلیون و ۴۰۵ هزار یورو بیمه شدند. این مبلغ بیمه جدا از بیمه دو اثر موزه ایران باستان است.
آثار به نمایش گذاشته از کاخ گلستان شامل ۱۹ اثر از شاهکارهای هنری است، مانند هشت تابلوی نقاشی رنگ و روغن از عکسهای ناصرالدین شاه، یک آلبوم عکس که عکسهای آن توسط ناصرالدین شاه گرفته شده، است، به همراه دوربین عکاسی، تاج مسی مربوط به آقا محمدخان، دو جلد قرآن نفیس خطی که یک جلد آن در دو برگ کتابت شده و شش مرقع به خط‌های ناصرالدین شاه، میرزا بابا و محمد باقر، اسدالله شیرازی، اسماعیل جلایر و جعفر خان.
وقتی این آثار به لانس فرانسه رفت برخی اظهار نگرانی کردند و گفتند که ممکن است بعد از بدقولی های آمریکا درباره تحریم ایران و ماجرای برجام، این آثار در معرض تهدید و خطر قرار گیرند و به ماجرای الواح هخامنشی که برای مطالعه به شیکاگو رفتند و دیگر نتوانستند برگردند دچار شوند و عده ای ادعای مالکیت کنند. ولی جبرئیل نوکنده، مدیر موزه ملی ایران گفت که این طور نیست و دولت فرانسه تعهد داده که چنین اتفاقی نخواهد افتاد با این وجود ایران تصمیم گرفته هر نمایشگاهی که در هر کشوری برگزار می کند، از آثار تاریخی آن کشور نیز نمایشگاهی در ایران برپا شود.
با این وجود اما این بحث ها همچنان ادامه داشت و درباره اینکه چقدر کشورها می‌توانند زیر بار مصونیتی که به کشور مقابل درباره امنیت آثار تاریخی به نمایش گذاشته شده داده اند نروند؛ هیبت الله نژندی منش استان دانشگاه و کارشناس حقوق بین الملل توضیح داد: اگر کشورها بخواهند زیر بار این مسوولیت نروند سبک و سنگین می کنند که چقدر این موضوع به ضرر آنها تمام میشود با بحث بیمه نمی توان گفت که تضمین داده ایم این آثار برگردد چون بحث هویتی آثار مهم است پس با پول بیمه نمی‌تواند سنجیده شود در بحث برجام همه گفتند که شرایط به خوبی پیش می‌رود اما تصمیم ترامپ چیز دیگری بود. ما نمایشگاهی از آثار لوور را هم در ایران برپا کردیم که این اقدام متقابل خوب است البته یک نوع گرو کشی به حساب می‌آید. در هرحال نمیتوان خیلی مطمئن بود اگر اشیای فرهنگی را به ایتالیا برای ۶ ماه بفرستیم و پس از آن این آثار برنگردد چه مکانیزمی برای آن خواهیم داشت در این مواقع مرجع حل اختلاف پیشنهاد مذاکره را می‌دهد یا به قوانین استرداد اموال فرهنگی یونسکو مراجعه میشود اما درجایی مانند مشکلات بین نیکاراگوئه و آمریکا این کشور آمریکاست که حق وتو دارد و اصلا اجازه مطرح شدن موضوع در دیوان بین المللی دادگستری را نمی‌دهد پس نمیتوان روی این مکانیزم ها دل خوش کرد.
یکی از انتقادها به سازمان میراث فرهنگی همیشه این بوده که چرا این سازمان تنها آثار تاریخی کشورمان را برای نمایش به خارج از کشور می برد و هیچ گاه آثاری از خارجی ها به ایران آورده نمی شود از طرف دیگر نگرانی ها در دوران پسابرجام همچنان برای آثار تاریخی خارج شده از کشور در میان متولیان میراث فرهنگی وجود داشت به همین دلیل بود که از این به بعد قرار شده تا در قبال هر نمایشگاه از آثار تاریخی کشورمان، کشور میزبان هم آثاری را به ایران بیاورد.
اکنون پس از تبادل آثار تاریخی برای نمایش در هر دو کشور فرانسه و ایران، زمان بازدید از نمایشگاه موزه لوور کوچک در تهران به پایان رسیده است هر چند که قرار بود این آثار دو ماه پیش به موزه خراسان بزرگ برود اما به دلیل آماده نبودن موزه خراسان این اتفاق نیفتاد اما تهرانی ها تنها امروز هشتم مرداد ماه برای بازدید فرصت دارند. چون قرار است که روز سه شنبه تمام آثار از موزه جمع آوری، بسته بندی و به فرانسه ارسال شود این اقدامات در حضور نمایندگانی از موزه لوور که برای همین منظور به تهران آمده اند انجام می گیرد.
