فرانسه در اقتصاد ایران قبل از انقلاب (4)
فرانسه در اقتصاد ایران قبل از انقلاب (4)
بخش عظیمی از تولید الکتریسیته در ایران بعهده شرکت‌های فرانسوی، بویژه آلستوم - C.G.E بود: سدها و مراکز هیدروالکتریک، مراکز حرارتی سوخت و گاز، خطوط انتقال برق C.G.E در این زمینه فعالیتهای دیگری نیز در ایران انجام می‌داد که از آن جمله می‌توان به ساخت کارخانه مدار سکن* با سرمایه خود ایرانی‌ها اشاره کرد («پارس سویچ»). تلویزیون ایران، که به شیوه S.E.C.A.M فرانسوی رنگی شده است. توسط شرکت فرانسوی تامسون - C.S.F، که از سالها قبل قراردادهایی را در زمینه رادیو و تلویزیون با ایران منعقد ساخته است، تجهیز شده است. در آغاز سال 1978 [//1357]، این شرکت سفارش جدیدی به مبلغ 300 میلیون فرانک برای ساخت شانزده فرستنده امواج کوتاه برای مرکز پخش امواج رادیویی در تهران دریافت کرد. اما تلفن همچنان در انحصار آمریکا و ژاپن قرار داشت. حضور فرانسویان در عرصه فعالیتهای صنعتی بسیار اندک بوده است و در سطح اجرای عملیات عظیم و گسترده در دو بخش، این حضور بیش از پیش کمرنگ شده است: سیمان نسوز و اتوموبیل. سنت گوبن پون اموسون از سال 1957 [//1336] و با سرمایه بنیاد پهلوی به تولید سیمان نسوز در ایران پرداخته است. امروزه یکی از زیرمجموعه‌های آن، ایرانست. در بسیاری از کارخانجات تولید شده و 50% بازار داخل را نیز بخود اختصاص داده است. در بخش اتوموبیل، نخستین شرکت سرمایه‌گذاری سیتروئن (سایپا: موسسه ایرانی تولید اتوموبیل)، که توسط رنو خریداری شد، به تولید و ساخت یکی از محصولات کوچک و ضعیف ژیان و رنو 5 (حدود 10000 رنو 5 در سال 1977 [//1356] تولید شدند) پرداخت که در برابر تولید 100000 خودرو توسط ایران ناسیونال و تحت لیسانس کرایسلر - G.B رقم بسیار ناچیزی محسوب می‌شد. در نوامبر سال 1977، [//1356] پژو با ایران ناسیونال قرارداد همکاری صنعتی امضاء کرد که براساس آن، ایران ناسیونال با استفاده از تکنیک و فن‌آوری پژو، به تولید سالانه 100000 دستگاه «305» در سال 1983 [//1362] می‌پرداخت (البته شرکت فرانسوی در بحث سرمایه‌گذاری شرکت نمی‌کرد). از آنجا که در این بین، پژو تمام سهام اروپایی کرایسلر را خریداری کرد، شرکت سوشو امروزه کنترل تقریبا تمام تولیدات اتوموبیل‌های ایرانی و نیز فروش مستقیم محصولات مونتاژ شده در فرانسه را بعهده دارد. اتاق صنعت و بازرگانی پاریس (که SUP. deCO. H.E.C, C.E.S.A و غیره تحت نظارت آن قرار دارند) و بنیاد ملی مطالعات شیوه اداره موسسات ("Institut of Maragerent studies") مبادرت ورزیدند که در آن مدیران آینده مؤسسات ایرانی توسط استادان فرانسوی و ایرانی تعلیم داده می‌شدند. با این وجود، فرانسه در بخش صنایع سنگین در ایران، حضور گسترده و مستقیمی نداشته است فولاد، مکانیک (که آلمانی‌ها در آن بسیار فعال بودند) و پتروشیمی (ژاپنی‌ها)، پاورقی: 1- 3/4 میلیارد فرانک بنا به آمار کشور فرانسه. 2- 80 میلیون دلار بنا به اظهار بانک فرانسه. *- وسیله‌ای است که قطع‌کننده جریان برق به هنگام نوسان شدید است.
