گزارش خبرگزاری فرانسه از نیویورک 4 اردیبهشت 1395 (23 آوریل 2016)
دیو کلارک
گزارش خبرگزاری فرانسه از نیویورک
4 اردیبهشت 1395 (23 آوریل 2016)
آمریکا روز جمعه تاکید کرد در پی پایبندی تهران به توافق هسته ای خود با قدرت های جهان، بانک های خارجی برای تجارت با ایران باید احساس آزادی بکنند.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نگرانی ها را مبنی بر اینکه بانک های آسیایی یا اروپایی ممکن است مشمول پیامدهای استمرار تحریم های واشنگتن علیه فعالیت های غیرهسته ای ایران شوند، رد کرد. و در حالی که کری برای دومین بار طی یک هفته با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود دیدار می کرد، واشنگتن با خرید 32 تن آب سنگین از ایران موافقت کرد.
این اقدامات موازی در حمایت از تجارت غیرآمریکایی ها با ایران موجب خشم منتقدان داخلی باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا خواهد انجامید که می گویند اوباما بیش از حد در برابر تهران کرنش نشان داده است.
کری که در هتلی در نیویورک در کنار ظریف نشسته بود به خبرنگاران گفت :«من می خواهم تاکید کنم که ما تحریم های هسته ای خود را همانطور که به آن متعهد بودیم، لغو کرده ایم».
وی افزود: «و اکنون فرصت هایی برای بانک های خارجی برای تجارت با ایران وجود دارد».
کری گفت این شامل آن دسته از بانک هایی که حدود 55 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران را در اختیار دارند و درباره بازگرداندن این وجوه پس از توافق هسته ای نگرانی هایی دارند، نیز می شود.
وزیر امور خارجه آمریکا اذعان کرد: «متاسفانه، به نظر می رسد سردرگمی هایی میان بانک های خارجی وجود دارد و ما می خواهیم این را تا آنجا که می توانیم روشن کنیم».
وی وعده داد اگر بانک ها سوالاتی درباره تحریم های باقیمانده علیه برنامه موشکی ایران و حمایت از گروههای ستیزه جو دارند، «کافی است آنها را بپرسند».
ظریف از این اظهارات استقبال کرد.
وی گفت: «ایران به تعهدات خود در توافق هسته ای عمل کرده است.» وی در اشاره به توافق هسته ای گفت: «و ما امیدواریم با این اظهارات ... شاهد اجرای جدی همه مزایای برجام که ایران باید از این توافق به دست آورد، باشیم».
در تحولی دیگر، مقامات آمریکایی گفتند 8/6 میلیون دلار صرف خرید آب سنگین از ایران خواهند کرد، هرچند که توافق هسته ای در هر دو کشور هدف حملات مستمر منتقدان قرار گرفته است.
تندروها در تهران می گویند حسن روحانی رئیس جمهور ایران فریب خورده و کنترل برنامه هسته ای ایران را واگذار کرده است، بدون اینکه چیزی در ازای آن به دست آورده باشد.
در واشنگتن نیز، منتقدان اوباما مدعی اند به رغم باقی ماندن تحریم های دیگر علیه تهران، او قصد دارد اجازه دسترسی ایران را به دلار آمریکا فراهم سازد.
قرارداد آب سنگین
وزارت امور خارجه آمریکا از قرارداد آب سنگین دفاع کرد.
جان کربی سخنگوی این وزارتخانه گفت: «این معامله به صنعت آمریکا امکان دسترسی به یک محصول مهم را می دهد، و در عین حال ایران را قادر می سازد آب سنگین اضافی خود را بفروشد».
وی افزود خرید آب سنگین پس از آن صورت گرفت که ایران به تعهدات خود بر اساس روند اجرای توافق هسته ای عمل کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا همچنین گفت: «این ماده پیشتر از ایران خارج شده است و این اطمینان وجود دارد که از آن برای پشتیبانی از تولید سلاح هسته ای استفاده نخواهد شد».
خرید آب سنگین از ایران بلافاصله با انتقادهایی در واشنگتن مواجه شد و منتقدان آن را امتیاز دیگری برای ایران و شکافی در دیوار ممنوعیت دسترسی ایران به نظام مالی آمریکا دانستند.
اد رویس، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «دولت اوباما یک بار دیگر پول نقد بیشتری را در اختیار رژیم تندرو ایران قرار می دهد».
وی افزود: «اقدام آمریکا به خرید این ماده حساس فراتر از چیزی است که توافق هسته ای ایجاب می کند.»
پل رایان رئیس مجلس نمایندگان نیز با صراحت از این معامله انتقاد کرد و گفت: «این معامله -که ظاهرا بخشی از تلاش همه جانبه دولت برای چرب و شیرین کردن توافق هسته ای است- به منزله یک یارانه مستقیم به برنامه هسته ای ایران خواهد بود».
وی همچنین گفت: «این یک امتیاز بی سابقه دیگر به بزرگترین حامی دولتی تروریسم در جهان است.»
اما یک مقام آمریکایی، که خواست ناشناس بماند، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه تاکید کرد این معامله هیچ قانونی را نقض نکرده است.
وی گفت: «بدون توجه به اینکه آیا این معامله به دلار آمریکا انجام می گیرد یا خیر، این معامله مجاز دامنه محدودی دارد.»
این مقام افزود: «این خط سیر از طریق نهادهای مالی یک کشور ثالث مشابه ساز و کاری است که طی سالها به کار گرفته شده است تا اجازه معاملات مجاز دیگر داده شود.»
میلیاردها دلار دارایی بلوکه شده
کری این هفته اذعان کرد که ایران تاکنون فقط به حدود 3 میلیارد دلار از 55 میلیارد دلاری دسترسی داشته است که وزارت امور خارجه آمریکا برآورد کرده ایران آن را طلبکار است.
تحریم های آمریکا هنوز ایران را بابت برنامه موشکی و حمایت ایران از «گروههای تروریستی» خاورمیانه رها نکرده است و دست مقامات واشنگتن در این خصوص نسبتا بسته است.
واشنگتن امیدوار بود که بانک های اروپایی و آسیایی اموال مسدود شده را آزاد کنند و دولت روحانی بتواند به مردم خود مزایای همکاری بین المللی را نشان دهد.
اما مقامات اروپایی به خبرگزاری فرانسه گفته اند بانکداران آنها از این نگرانند که اگر عجله کنند آمریکا آنها را جریمه کند یا حتی علیه شعبات آنها در آمریکا پرونده های مجرمانه تشکیل دهد.
آمریکا تیم های کارشناسی تشکیل داده است تا به گفته کربی «مثل علائم راهنمایی جاده ای» به بانکداران بین المللی اطمینان خاطر بدهند که می توانند با ایران تجارت بکنند.
خشم جمهوریخواهان
اما این چشم انداز که مقامات آمریکایی عملا می کوشند تعامل تجاری خارجی با جمهوری اسلامی را ارتقا دهند، مخالفان جمهوریخواه اوباما را خشمگین کرده است.
قانونگذاران آمریکایی تهدید کرده اند ممنوعیت های تازه ای را علیه تعامل ایران با نظام مالی آمریکا، که بسیاری از معاملات دلاری از طریق آن انجام می گیرد، به تصویب خواهند رساند.
اما مقامات آمریکایی احساس می کنند اعتبار توافق هسته ای، که ماه ژانویه به اجرا گذاشته شد، به این بستگی دارد که میانه روهای ایران بتوانند مزایای اقتصادی آن را به مردم نشان دهند.
اتحادیه اروپا از لحاظ نظری تحریم های هسته ای خود علیه تهران را همزمان با واشنگتن لغو کرد.
اما سپاه پاسداران انقلاب ایران، که به سبب نقشش در حمایت از حملات گروههای ستیزه جو در خاورمیانه هنوز تحت تحریم های آمریکاست، منافع تجاری گسترده ای دارد.
و هرگونه سرمایه گذاری بخش خصوصی یا خدمات مالی عرضه شده به ایران که با این نهاد ایران مرتبط تشخیص داده شود، ممکن است بانک های اروپایی را تحت پیگرد آمریکا قرار دهد.