کنفرانس ایرانشناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشمانداز فردا
در مؤسسه اینالکو در پاریس برگزار خواهد شد:
سال ۲۰۱۵، سیصدمین سال روابط تاریخی ایران و فرانسه است؛ ارتباطی که در فراز و نشیبهای سیاسی همواره رشتهای از مناسبات دوسویهی فرهنگی را در خود حفظ کرده است. آشنایی فرانسویها با دنیای پررمز و شگفتیِ فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و مواجهه با آثار گرانسنگ زبان فارسی، موجب شد تا کرسیهای ایرانشناسی و زبان و ادبیات فارسی به مدارس و دانشگاههای فرانسه راه یابد. حاصل این اتفاق، تألیف و پژوهش صدها اثر ارزنده در عرصههای مختلف ایرانشناسی طی سه سده اخیر بوده است. اگرچه در چند دهه اخیر، شیوهی کلاسیک ایرانشناسی رنگ باخته و جای خود را به مطالعات تخصصی و موردی در عرصههای مختلف داده است، لیکن هنوز نسلی از ایرانشناسان قدیمی در کرسیهای تاریخ و ادبیات و مطالعات اسلامی، در تلاشند تا دانستههای خود را به نسل جوان و علاقهمند منتقل کنند. اما در این سو، در ایران، از دویست سال پیش، تلاشهایی برای شناخت غرب، به ویژه فرانسه آغاز شد. ترجمه آثار تاریخی و ادبی به خصوص متونی درباره انقلاب کبیر فرانسه و کمی بعد از آن ترجمههایی از آثار فیلسوفان فرانسوی نظیر دکارت، جلوهای از این تلاشهاست. در دوران جدید هم دانشجویان و پژوهشگران ایرانی با جدیت و علاقه، مطالعات و دستاوردهای ایرانشناسان فرانسوی را دنبال کرده و از آن بهره بردهاند.
کنفرانس «ایرانشناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشمانداز فردا» با هدف بازخوانی کارنامه ایرانشناسان فرانسوی و لزوم توجه به تداوم این راه برگزار میشود. این کنفرانس که طی دو نشست (سوم مارس و سیام آوریل ۲۰۱۵) در دانشگاه اینالکو طراحی شده، با ارائه مقالاتی از استادان ایرانی و فرانسوی، بخشی از تلاشهای ایرانشناسان فرانسوی را مورد نقد و بررسی قرار میدهد. در نشست پیشِ رو (سی آوریل) حدود ۴۵ نفر از استادان و پژوهشگران ایرانی در قالب یک گروه علمی به پاریس سفر کرده و با حضور در دانشگاه اینالکو در این برنامه شرکت میکنند. ارائه دوازده مقاله از سوی استادان ایرانی در همایش مذکور بخشی از این برنامه است که عناوین برخی از آنها به شرح زیر است: جایگاه فرهنگ، زبان و ادبیات فرانسه در دوره قاجاریه (از ابتدا تا انقلاب مشروطه) نوشته دکتر هوشنگ خسروبیگی؛ پیامدهای روشنی بخش تاریخ لیان و ایلام در مطالعات و حفاریهای باستان شناسی موریس پزارد در بندر بوشهر (۱۹۱۳) نوشته غلامحسین نظامی؛ تبیین نظریۀ «ولایت» حلاج به روایت ماسینیون نوشته آگیتا محمدزاده؛ ایرانشناسی فرانسویان در قرن نوزدهم میلادی: مطالعه موردی؛ بازتاب وضعیت طبقات اجتماعی ایران در آثار نویسندگان فرانسوی عصر قاجار نوشته دکتر محمدرضا عسکرانی؛ تحقیق و پژوهش «تاریخ علم» در ایران و فرانسه نوشته دکتر ایرج نیکسرشت.
شایان ذکر است در پی انتشار فراخوان این کنفرانس، بیش از ۴۰۰ عنوان چکیده مقاله و یکصد و نود مقاله کاملبه دبیرخانه ارسال شد که از این میان حدود یکصد عنوان چکیده و پنجاه و پنج مقاله برای انتشار در کتاب خلاصه مقالات و مجموعه مقالات توسط کمیته علمی انتخاب گردید.
این کنفرانس به کوشش رایزنی علمی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شنگن، مؤسسه «ارتباطات علمی ـ فرهنگی ایران و فرانسه»، مؤسسه «نگارستان اندیشه»، مؤسسه «تبادلات فرهنگی ایران و فرانسه»، «بنیاد ایرانشناسی» و «انجمن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه» برگزار خواهد شد. شایان ذکر است روز سیام ماه آوریل، همزمان با برگزاری کنفرانس در اینالکو از کتاب مجموعه مقالات کنفرانس رونمایی خواهد شد.