ایران و اتحادیه اروپا ؛ پیوند سیاسی و اقتصادی
ایران و اتحادیه اروپا ؛ پیوند سیاسی و اقتصادی
تهران- ایرنا- روابط ایران و اتحادیه اروپا در سال های پس از برجام به طور دائم رو به ترمیم و گسترش بوده اما برخلاف برخی نگاه ها، دایره مناسبات تنها به اقتصاد محدود نمی شود و پیوند سیاسی و امنیتی نیز بخش قابل توجه این روابط است.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، با توجه به رفع تحریم ها و لغو قطعنامه های های شورای امنیت در فضای پسابرجام، موضوع روابط اقتصادی بین ایران و اتحادیه اروپا بیش از دیگر امور برجسته شده اما نباید از دیگر جنبه های توافق هسته ای مانند نقش برجسته ایران در منطقه پس از برجام و همچنین اثرگذاری آن بر بازیگران اروپایی غافل ماند؛ موضوعی که چند روز پیش مورد توجه «سید عباس عراقچی» معاون امور حقوقی و بینا لملل وزیر امور خارجه قرار گرفت.
** هم پیوندی امنیت منطقه با آرامش اروپا
معاون امور حقوقی و بینا لملل وزیر امور خارجه ایران که چند روز پیش در سمینار «روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقهای در غرب آسیا» حضور داشت با بیان اینکه اروپایی ها به این نتیجه رسیدهاند برجام با امنیت آنها گره خورده است، گفت: برخی دلیل حمایت اروپاییها از برجام را فقط مسائل اقتصادی میدانند، در صورتی که چنین تصوری اشتباه است.
عراقچی اضافه کرد که «شما اگر به بیانیه اخیر شورای وزیران اتحادیه اروپا توجه کنید، میبینید که در آن بیانیه برجام به امنیت اروپا گره زده شده است. آنها (اروپاییها) میدانند که بدون برجام امنیت منطقه مثل قبل نخواهد بود و بحران هایی در منطقه ایجاد خواهد شد که تبعات آن همه را درگیر می کند.»
آبان ماه پارسال در پایان نشست شورای وزیران اتحادیه اروپا، بیانیه ای صادر شد که از اهمیت جایگاه منطقه ای ایران برای اروپایی ها پرده بر می داشت. در بند 9 این بیانیه آمد که «شورای اروپا نگرانی خود را از افزایش تنش ها در منطقه اعلام می دارد و از راه هایی که به فضای منطقه ای سازنده تر کمک می کند حمایت می کند. ایران نقش منطقه ای مهمی ایفا می کند و بسیار مهم است که این کشور گام های ملموس و سازنده ای بردارد تا شرایط بهتر منطقه را به یک واقعیت تبدیل سازد.»
اتحادیه اروپا به این واقعیت توجه دارد که ایران یکی از مهمترین محورهای مبارزه با گروه های تروریستی منطقه به ویژه داعش به شمار می رود به طوری که سرانجام توانست به عمر این گروه تکفیری در عراق و سوریه پایان دهد. اگر ایران از ثبات سیاسی در داخل و توانمندی نظامی برای مقابله با داعش در خارج برخوردار نبود، بی تردید ستیزه جویان داعش نه تنها منطقه خاورمیانه بلکه سراسر جهان از جمله اروپا را به صحنه تحرکات خرابکارانه خود تبدیل می کردند.
همان طور که از زمان قدرت یابی داعش، بارها کشورهای مختلف این قاره سبز هدف اقدامات تروریستی عناصر این گروه قرار گرفته اند. کشورهای قاره سبز به ویژه اعضای اروپایی 1+5 از واقعیت جایگاه و نقش مهم ایران در منطقه آگاهند از این رو حمایت های زیادی از برجام انجام می دهند تا همچنان تهران را به مقابله با تروریست های منطقه دلگرم سازند.
** ایران و اروپا؛ دوگانه همکاری و حمایت
با شکل گیری برجام، افق روشنی پیش روی روابط ایران و کشورهای اروپایی نمایان شد به طوری که پارلمان اروپا قطعنامه عادی سازی روابط با ایران را با 456 رای مثبت در مقابل 174 رای منفی از تصویب گذراند؛ سندی راهبردی که گشایشگر فصلی نو در روابط تهران و بروکسل شد.
از دیگر نشانه های تمایل اروپا به توسعه روابط با ایران در «گفت وگوهای سطح بالا» خود را نشان داد. این نوع از گفت وگوها که قرار شد هر 6 ماه یک بار برگزار شود، کمک قابل توجهی به ایجاد فضای گفت وگو و گسترش مناسبات دوجانبه در حوزه های مختلف نمود.
آخرین دور از گفت وگوهای سطح بالا سه شنبه سی ام آبان ماه با موضوع «همکاریهای هستهای: پیشرفتها و چشماندازها» در اصفهان برگزار شد و فرصتی را خلق کرد تا مسوولان دو طرف در ارتباط با مسائل هسته ای و غیرهسته ای به گفت وگو بپردازند؛ دیدارهایی که کمک 20 میلیون یورویی اتحادیه اروپا به منظور توسعه انرژی ایمن هستهای به ایران از جمله دستاوردهای آن به شمار می رفت.
از طرفی، «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همواره در مقابل زیاده خواهی های آمریکا از ضرورت پایبندی همه طرف ها به برجام سخن به میان آورده و دیگر سران بروکسل نیز همین رویه را پیگیری می کنند. به عنوان نمونه «هلگا اشمید» معاون موگرینی و دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که در صدرهیاتی عالیرتبه به منظور شرکت در سومین دور گفت وگوهای سیاسی بین ایران و اتحادیه اروپا به تهران سفر کرده بود، بار دیگر مواضع حمایتگرانه اتحادیه را در قبال توافق هسته ای تکرار کرد.
معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه در دیدار با «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که «برجام یک توافق بینالمللی است و همه ملزم به اجرای آن و اجرای پیوست 3 هستند. همه باید متعهد به برجام باشند. تحریمها باید برداشته میشد و این قابل بازگشت نیست. ما نشان دادیم که دیپلماسی چه دستاوردهایی دارد.» همچنین خانم اشمید با اشاره به 9 گزارش مثبت آژانس در مورد پایبندی ایران به برجام هر گونه تلاش برای مذاکره مجدد را رد کرد.
موضوع مذاکره مجدد و توافق ثانویه چند ماهی است که از سوی رییس جمهوری و کنگره آمریکا تحت تاثیر دشمنان منطقه ای ایران دنبال می شود اما دیگر طرف های توافق به هیچ عنوان آن را نمی پذیرند. این تنش ممکن است به تصمیم نهایی کنگره مبنی بر خروج از برجام منجر شود اما انتظار می رود ایران و سایر اعضای توافق از جمله اتحادیه اروپا اجرای توافقات و سندهای همکاری امضا شده را در زمینه های مختلف ادامه دهند.
پژوهشم**1969**1601**خبرنگار: حسن شکوهی نسب **انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.