فرانسه در اقتصاد ایران قبل از انقلاب (3)
فرانسه در اقتصاد ایران قبل از انقلاب (3)
خرید فرانسه در سال 1977 [//1356] 10 میلیون تن نفت از کشور ایران را شامل میشد و این رقمی بود که در مقایسه با سالهای 1976 [//1355] و 1975 [//1354] کاهش یافته بود. فرانسه سه برابر بیشتر از کشور عربستان سعودی و بیش از آنهم از کشور عراق نفت خریداری میکرد. با این وجود، ایران نخستین بازار خرید محصولات فرانسوی در منطقه محسوب میشد این تناقضات را بدینگونه میتوان تعبیر و تفسیر کرد که فرانسه برای خرید نفت از منطقه، خود رأسا اقدام نمیکند بلکه آن را از شرکتهای چند ملیتی، که برحسب منافع خود به دلآلی نفت در منطقه میپردازند، خریداری میکند. کمپانی نفتی فرانسوی، که 6% «کنسرسیوم نفتی ایران»، که صادرات و تجارت نفت ایران را بعهده دارد. را شامل میشود سالانه 12 میلیون تن نفت ایران را صادر میکند و سپس خود رأسا به توزیع و تقسیم آن در کشورهای مختلف جهان میپردازد. در هر حال، مؤسسات دولتی و خصوصی فرانسوی در اقتصاد ایران و بویژه در بخشهای زیربنایی (انرژی، حمل و نقل، تلویزیون) نقش بسیار مهمی ایفاء کردهاند در بخش مربوط به انرژی هستهای، A.E.O.I با وجود چهار مرکزی که تحت نظارت آلمان فدرال طراحی و راهاندازی شده بودند. در سال 1977 [//1356] به انعقاد قراردادهای با گروه فرنسوی فراماتوم، در جهت ساخت و راهاندازی دو مرکز با ظرفیت 900 مگاوات، مبادرت ورزید. مبلغ این قرارداد 11 میلیارد فرانک بود. بعلاوه 4 میلیارد فرانک برای تهیه و تدارک سوخت (اورانیوم غنی شده) لازم برای راهاندازی این مراکز با توجه به مخالفتهایی که با انرژی هستهای در کشور ایران صورت میپذیرفت، درک چگونگی اجرای این عملیات قدرت دشوار است .
در بخش حمل و نقل، فرانسه در بخش راهآهن بسیار فعال عمل کرده است: ساخت خطوط، نصب خطوط برق، تحویل واگن (فرانگیکو - A.N.F در آغاز سال 1978 [//1357]، قراردادی به مبلغ 175 میلیون فرانک برای ساخت 95 واگن منعقد ساخت)، همکاری همهجانبه میان شرکت ملی راهآهن فرانسه و راهآهن ایران، در بخش مترو، سفرتو، یکی از شعبات R.A.T.P، در سال 1976 [//1355] بعنوان شرکت مهندسی مشاور برای ساخت مترو تهران برگزیده شد. در این راستا چهار خط مترو به طول 70 کیلومتر طراحی شده بود که هزینه آن 14 میلیارد دلار تخمین زده میشد. بخش عظیمی از کار این مجموعه به بخش دولتی ایران محول میشد ولی برای تأمین مواد و لوازم مورد نیاز، شرکتهای فرانسوی در اولویت بودند.
(ادامه دارد )